Nitekim Ortadoğu ve İslam üzerine araştırması olan bir müsteşrike göre, kadim halkların ve medeniyetlerin yaşadığı bu renkli coğrafyada, İslam dini olmasaydı, yine bugün yaşanan tartışmaların benzerleri yaşanıyor olacaktı. Dolayısıyla İran ve Suudi Arabistan arasındaki gerginliğin çıkış sebebi her ne kadar Şii-Sünni çatışması gibi mezhepsel zeminde görünse de asıl meselenin sadece bu olmadığı ortada. Bölgede güçler çatışması ve ciddi bir nüfuz alanlarını koruma stratejisi yürütülüyor. Fakat bu sıkıntıların su yüzüne çıktığı nokta, mezhep çatışması şeklinde önümüze geliyor.
Yaklaşık bir yıl önce İran’ın dünya arenasındaki algı durumu ile Suudi Arabistan’ın konumu neredeyse yer değiştirmek üzere. İran’ın her açıdan daha güçlü hale geleceğine dair uluslararası arenada atılan adımlar, bölgede kendi politikalarını hâkim kılmada bir adım önde duruşu Arap Sünni bloku rahatsız ediyor. Hatta endişelendiriyor. Tarafların ekonomik olarak güçlenmelerinde yürütülen petrol eksenli stratejilerin de elbette görülmesi gerekiyor.
İran, petrolünü dünya piyasasına direkt olarak pazarlamaya adım adım yaklaştıkça Suudi Arabistan’da rahatsızlık artıyor. Hatta petrol fiyatlarının aşağıda kalmasında da Suudilerin İran’ı ekonomik olarak güçsüzleştirme stratejilerinin olduğu biliniyor.
Amerika ve Rusya’dan da Suudi Arabistan’a destek mesajları gelmeyince İran temposunu yükseltiyor ve Suudiler daha da agresifleşiyor.
Mesela uluslararası piyasalarda Brent petrolün varil fiyatı 36 dolarla son 11 yılın en düşük düzeyine indi. Suudi Arabistan’ın etkili olduğu Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) buna rağmen fiyatları yukarı çekecek şekilde üretimi kısma adımı atmadı. Buna ABD’nin, Rusya’yı petrolle köşeye sıkıştırma taktiklerini eklersek Ortadoğu’da suların rahat durulmayacağını söyleyebiliriz.
Bu durumda Rusya’nın Suudi-İran gerginliğinde ne kadar arabulucu olabileceği de biraz zor.