Pestisit zararlı böcekleri ya da yabani otları kontrol altında tutmak için kullanılan maddelere verilen addır. Pestisit türleri bitki öldürücü, hayvan öldürücü, böcek üretimini düzenleyici, solucan öldürücü, karınca öldürücü, yumuşakça öldürücü, balık öldürücü, kuş öldürücü, kemirgen öldürücü, bakteri öldürücü, böcek kovucu, antimikrobik, mantar öldürücü, antiseptik ve dezenfektandır.
En yaygın pestisit çeşidi yüzde 80 kullanım oranı ile yabani bitki öldürücü olandır. Pestisitlerin birçoğu bitki korumaya yönelik amaçlarla kullanılır.
Genel anlamda pestisit, zararlı yabani ot, virüs, mikrop ya da böcekleri öldüren ya da uzaklaştıran kimyasallara verilen addır.
Pestisitin hedeflediği canlılar böcekler, hastalık mikrobu, yabani ot, yumuşakçalar, kuşlar, memeliler, balıklar ve yuvarlak solucanlardır.
Pestisit zararlı canlıları uzak tutmaya ya da yok etmeye yarasa da insanlara ve diğer canlılara karşı da zararlı etkileri bulunuyor.
Kalıcı Organik Kirleticilere ilişkin Stockholm Sözleşmesi'ne göre en tehlikeli ve inatçı 12 organik kimyasaldan 9'u organok pestisitlerdir.
Pestisitin kullanım alanları nelerdir? Pestisitin yararları nedir?
Pestisit, zararlı olduğu düşünülen organizmaları kontrol altında tutmak için kullanılır. Örneğin sivrisinek karşıtı pestisit Batı Nil virüsü, sıtma ve sarı humma gibi hastalıkların yayılmasını önler. Pestisit ayrıca arı, eşek arısı ve karınca gibi canlıların da ölümüne sebep olur.
Pestisit, hayvanları parazit ve pire gibi canlılardan korumaya yardımcı olur. Pestisit, küflenmiş ve bozulmuş gıdalar sebepli meydana gelebilecek rahatsızlıklara engel olur.
Pestisit, zararlı istilacı yabani otların büyümesini de engelleyerek doğanın ve ağaçların korunmasını da sağlar.
Pestisit, havuz, süs havuzu ve gölcüklerde kullanılarak istenmeyen balık, sivrisinek ve zararlı canlıların üremesini engeller.
Pestisit ayrıca manavlar tarafından da kullanılan bir kimyasaldır. Bu sayede meyveler kemirgenlere karşı korunmuş olur.
Pestisit zararlı mı? Pestisitin zararları nedir?
Pestisit çok faydalı bir kimyasal bileşen gibi görünse de taşıdığı riskler ve zararlar da bir o kadar fazladır.
Çok zehirli bir böcek öldürücü olan DDT (dikloro difenil trikloroethan) 1950'li yıllardan bu yana sıtmaya karşı önemli bir pestisit olsa da DDT pestisitinin kullanımı bazı ülkelerde insanlara da zarar veriyor gerekçesiyle yasaklanmıştır.
DDT her zaman sivsinek ve böceklere karşı etkili bir pestisit görev görmeyebilir. Örneğin 1955 ve 1972 yıllarında Afrika'daki 19 sivsrisinek türünün DDT pestisitine dirençli olduğu tespit edilmiştir.
Pestisitin sinir sistemini olumsuz yönde etkilediği ve kanser gibi önemli hastalıklara sebep olduğu da bilinmektedir.
Pestisit kullanarak intihar etme yöntemi, intihar vakalarının 3'te birini oluşturmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı her yıl 3 milyon tarım işçisinin pestisit kaynaklı zehirlenme yaşadığını ve bu vakaların 18 bininin ölümle sonuçlandığını belirtmektedir.
Gelişmekte olan ülkelerde her yıl 25 milyon kişi pestisit kaynaklı sağlık sorunları yaşamaktadır.
Pestisitin doğaya zararı var mı? Pestisitin doğaya zararları nelerdir?
Pestisitin çevreye ve doğaya zararları da bulunmaktadır. Pestisit kullanımı hava, su ve toprak kirliliğine sebep olur. Rüzgarla taşınan pestisit, zararı çok daha uzaktaki yerlere de taşımaktadır.
Pestisit biyolojik çeşitliliğe ve habitata zarar vermektedir.
Pestisite karşı direnç geliştiren zararlı böcek türleri için daha güçlü pestisit üretilir ve bu da zararı ikiye katlar.
Pestisitin ekonomik etkileri nelerdir?
ABD'de pestisit kaynaklı çevre ve sağlık etkilerinin faturası 9,6 milyar dolar olarak açıklanmaktadır.
ABD her yıl pestisitler için 10 milyar dolar bütçe ayırıyor.
