İş hayatının koşuşturmacası, ev işleri, trafik, gürültü, faturalar derken kendine vakit ayıramıyor ve sürekli bunları düşünerek yaşamak zorunda olduğunu hissettiğinde stres faktörünün oluşmasına zemin hazırlıyor.
Acıbadem Adana Hastanesi Psikoloğu Meriç Mavi, kontrol altında tutulduğunda motive edici bir etken olan stresin, aşırı derecede yaşanmasının zihinsel, ruhsal ve fiziksel açıdan sağlığı olumsuz yönde etkileyebileceğini söyledi.
SİNİRLENME, KARAMSARLIK, BOĞULUYOR GİBİ HİSSETME
Stresi, kişinin kendini tehlikede hissettiğinde beynin 'savaş ya da kaç' emrini sinir sisteminde alarm durumuna geçirmesi şeklinde açıklayan Psikolog Meriç Mavi, "Stres altındaki kişilerde duygusal etkiler, kolayca ajite olma, sinirlenme ve karamsarlık halleri görülebiliyor. Bu kişiler kendilerini boğuluyor gibi, terkedilmiş, değersiz ve yetersiz olarak hissedebiliyor. Stres altındayken aşırı güven veya güvensizlik duyguları ortaya çıkabiliyor, başarısızlıklara yoğunlaşanlar da olabiliyor." dedi.
UYKU BOZUKLUĞU, DİŞ GICIRDATMA, ÇENEDE KİLİTLENME?
Stresin bedensel tepkilere de yol açtığını söyleyen Psikolog Mavi, bu tepkileri şöyle anlattı: "Bedensel tepkilere örnek olarak; solunum ile beraber kalp atışının hızlanması, ter bezi faaliyetlerinin artması, göz bebeklerinin aşırı derecede büyümesi, sindirimin yavaşlayarak mide asitlerinin artması ve tansiyonun yükselmesini sayabiliriz." Psikolog Meriç Mavi, aşırı stres altında kalan kişilerde bu fiziksel tepkilere ek olarak aşırı endişe veya kayıtsızlık, uyku bozukluğu, çenede kilitlenme ve diş gıcırdatma durumlarının görülebildiğini, ölüm ve intihar düşüncelerinin bile oluşabileceğini de söyledi.
BAZI İNSANLAR STRESE DAHA YATKIN
Bireyleri kişilik yapılarına göre A ve B tipi şeklinde kategorilere ayırmanın mümkün olduğunu söyleyen Mavi, "Tipler, kişinin hangi durumlarda kendilerini daha çok stres altında hissedebileceği ya da şok etkisi yaratan bir durumda nasıl tepki verebileceği yönünde ipuçları verir. A tipi kişileri, B tipi kişilere oranla daha telaşlı ve aceleci olarak değerlendirecek olursak bu kişilerin stresi daha yoğun yaşadıkları söylenebilir. B tipi kişiler, özel ya da iş hayatlarında sakin kalma çabasını korudukları için onların stres anından sonra tekrar normal düzene geçmeleri A tipi kişilere göre daha kolaydır." ifadelerini kullandı.
Bazı insanların yapılarının stres altına girmeye daha müsait olduğunu anlatan Meriç Mavi, bu kişilerin daha rekabetçi ve devamlı bir telaş halinde olduklarını aktardı. Psikolog Mavi, "Bu kişiler katı ve keskin davranıyor, başkalarını dinlemiyor. Aynı anda birden fazla işi yapmaya çalışan stres altındaki kişiler hızlı hareket ediyor ve hep takdir bekliyor." şeklinde konuştu. Daima önde olmak isteyen bu kişilerin hırslı olduklarını ve performansı hep rakamlar ile ölçtüklerini söyleyen Psikolog Mavi, "Eğer stres altına girdiğinizi hissederseniz nefes egzersizleri yapın." diye konuştu.
KRONİK STRESTEN KORUNMAK İÇİN 6 ÖNERİ
Psikolog Meriç Mavi, kronik stresten kaçınmak için şu tüyoları verdi: "Boş vakitlerinizi planlayın. Savunmaya geçmeden önce dinleyin. Kendinizi sakinleştirecek egzersizler yapın. Rutin olarak yaptığınız şeyleri, örneğin yemek yemeyi bir keyif haline getirin. Evinizde kendinize dinlenme alanları yaratın. Planlanmış tatillere çıkın."
