Erzurum'da, ailelerin çocuklarının psikolojik, sosyal ve dil gelişimine ilişkin son yıllarda giderek artan endişeleri dikkate alınarak toplumun tümüne hizmet vermek üzere "Erken Çocukluk Dönemi Psikososyal Gelişim Tarama ve İzleme Merkezi" kuruldu.
Artan iletişim olanaklarıyla her alanda olduğu gibi çocuk gelişimi konusunda kimi zaman doğru kimi zaman da yanıltıcı pek çok bilgiye ulaşılmasına paralel, ailelerin çocuklarının sağlıklı bir gelişim gösterip göstermediklerine ilişkin endişelerinde de artış gözleniyor.
Ailelerin "Çocuğumun herhangi bir ruhsal sorunu var mı?" ve "Bu davranışının sebebi ne?" gibi sorularına yanıt verebilmek için Erzurum'da, 0-5 yaş arası çocuk nüfusunun tamamına ulaşma hedefiyle "Erken Çocukluk Dönemi Psikososyal Gelişim Tarama ve İzleme Merkezi" kuruldu.
Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı ile Halk Sağlığı İl Müdürlüğü iş birliğiyle kurulan merkezde, yapılacak testlerle çocukların gelişim ve anksiyete (kaygı, korku, gerilim ve sıkıntı hali) sorunları ortaya konulacak. Merkezde, ailelere bilimsel rehberlik hizmeti sunulacak ve eğer bir sorun varsa çocuğun ileri tanı tedavi merkezlerine yönlendirilmesi sağlanacak.
- "Aileler internetten yanlış bilgilere maruz kalabiliyor"
Atatürk Üniversitesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Onur Burak Dursun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çocuk gelişiminde 0-5 yaş aralığının önemli bir dönem olduğunu belirterek çocuklarda ruhsal sorunların ilk belirtilerinin bu yaş grubunda tespit edilebildiğini söyledi.
Ailelerde de bu yaş grubuna yönelik endişelerin yoğun olduğunu, anne ve babaların çocuklarının psikolojik ve zihinsel yönden sağlıklı olup olmadıkları ya da onlara karşı doğru davranış sergileyip sergilemedikleri konusunda endişe duyduklarını anlatan Dursun, şöyle devam etti:
"Son dönemde 'Çocuğumun gelişimi nasıl' diye çok yoğun başvuru alıyoruz. Bu ihtiyaca cevap vermek için Halk Sağlığı Müdürlüğü ve üniversite olarak ortaklaşa bir model oluşturduk, 'Hastalar bize ulaşacağına biz hastalara ulaşalım' dedik ve merkezimizi oluşturduk çünkü ailelerin çocuk gelişimi konularını internet aracılığı öğrenerek yanlış bilgilere de maruz kalabiliyorlar. Bunun sonucunda çocuğun gelişiminde bir sorun olması halinde yanlış uygulamalar sonucu sorunlar daha büyük bir hal alıyor."
- "Yılda 5 bin çocuğun taramadan geçirilmesi hedefleniyor"
Projeyle Erzurum'daki 0-5 yaş grubundaki tüm çocuklara ulaşmayı, onları psikolojik, zihinsel ve psikomotor beceri, sosyal ilişki yönünden taramadan geçirerek ailelere hem rehberlik etmeyi hem de müdahaleyi gerektiren bir durum varsa erken dönemde bunu sağlamayı amaçladıklarını aktaran Dursun, şunları söyledi:
"Merkezde çocukların genel gelişimleri, zihinsel, sosyal arkadaşlık kurmaları, aile ilişkisi, bu yaş gruplarında görülebilecek otizm gibi gelişim ve anksiyete sorunları var ise bunları taramış olacağız. Böylesi bir proje sadece gelişmiş ülkelerin yapabileceği bir şey. 0-5 yaş grubu arası çocukta bir sorun varsa ve bu soruna erken müdahale edilmez ise yıllar içinde bu sorun kar topu gibi büyüyor. Çocuk, yetişkin yaşa geldiğinde sorunu çözmek çok daha zor oluyor. Oysa daha erken zamanda küçük müdahaleler ve ailelerin yapacağı basit şeyler ile sorunu erkenden çözebiliyoruz."
Merkezde yılda 5 bin çocuğun taramadan geçirilmesinin hedeflendiğini belirten Dursun, açılış öncesi merkezde 250 çocuğun taramasının yapıldığını, bunlardan yüzde 10'unda bazı sorunlar tespit edilerek ailelere gerekli yönlendirmenin yapıldığını bildirdi.
- "Birçok çocuk erken teşhisle tedavi edilirdi"
Halk Sağlığı İl Müdürü Mahmut Uçar da öncelikle Erzurum merkez ve ilçelerine hizmet verecek merkezin, mümkün olduğunca çevre illerdeki çocuklara ve ailelere de ulaşmaya çalışacağını ifade etti.
Merkezin aile hekimleriyle irtibatlı olarak çalışma yürüteceğini dile getiren Uçar, şunları söyledi:
"Her aile hekiminin ortalama 3 bin 500 nüfusu var. Aile hekimlerimizden 0-5 yaş arası çocukların listelerini aldıktan sonra aralıklı zamanlarda çocukları aileleri ile test merkezimize kendi tahsis ettiğimiz araçlarımızla getirdikten sonra testler yapılacak. Toplumda bu tarz çocuklar çok geç zamanlarda fark edilmesiyle tedavi süreçleri de zor oluyor. Bu merkezler daha önceden olsaydı birçok çocuk erken teşhisle tedavi edilirdi."
