grafik sitelere kısıtlama ve filtreleme getiren yeni düzenlemelere, bazı çevrelerin “özgürlük” adı altında karşı çıkması tepki çekiyor.
Bugün 17 Mayıs dünya telekomünikasyon ve internet günü. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), internet ortamının denetimsizliğinin sebep olduğu suçlara karşı önlemler geliştirirken meraklıları, yu bile bir “hak” ilan ederek sanal aleme yönelik denetime karşı çıkıyor. BTK tarafından belirlenen ve 22 Ağustos'ta uygulamaya geçilecek olan filtre yöntemi, sitelerinin serbest olmasını savunanlar tarafından sansür olarak nitelendirilirken benzer filtrelemeler Batılı ülkelerde de uygulanıyor. Üstelik internette filtreleme, Türkiye'nin de üyesi bulunduğu Avrupa Konseyi'nin öncelikleri arasında yer alıyor.
STANDART PAKET AYNI KALACAK
Ağustos ayında yürürlüğe girecek filtreleme ile “standart paket” olarak adlandırılan mevcut uygulamanın yanı sıra aile, çocuk ve yurt içi paketlerden oluşan üç paket daha getiriliyor. Standart pakette, mevcut uygulamadan farklı bir filtreleme söz konusu olmazken interneti sadece çocukların kullandığı abonelikler için belli bir filtrelemeyle hizmet verecek olan “çocuk paketi”, daha geniş alanda hizmet verecek “aile paketi” ve erişime engelli sitelerin yüzde 99'unun yurt dışı kaynaklı olmasından hareketle hazırlanan “yurt içi paketi” uygulamaya girecek. İnternette standardın dışında bir filtreleme isteyen aboneler, diğer paketlerden birini tercih edecek. Aile ve çocuk paketlerinde, örneğin ve kumar siteleri filtrelenecek. Filtreleme ücretsiz olacak. Filtreleme ile kişisel bilgilere ulaşılması da engellenecek.
KELİME İLE SİTE ENGELLENMEDİ
Özellikle grafik içerikli sitelerin kısıtlanmasını öngören filtre sistemi kimi çevreler tarafından eleştirilirken BTK'nın verilerine göre İngiltere ve Almanya'da erişime engellenen site sayısının, Türkiye'nin üç katı düzeyinde olduğu kaydedildi. Türkiye'de siteler ya mahkeme kararıyla, ya da BTK'nın incelemesi sonucu kapatılırken polemik konusu olan kapatmaların hemen tamamı mahkeme kararlarıyla gerçekleşti. BTK tarafından engellenen sitelerin ise yüzde 55'i aşırı müstehcenlik, yüzde 40'ı çocuk su nedeniyle engellendi. BTK'dan verilen bilgiye göre iddia edildiğinin aksine bugüne kadar kelime ile hiçbir site engellenmedi.
AVRUPA KONSEYİ ‘FİLTRELEYİN' DİYOR
İnternette filtreleme uygulaması, Türkiye'nin de üyesi bulunduğu Avrupa Konseyi tarafından internette denetimin sağlanması için teşvik ediliyor. Konseyin, yasa dışı ve zararlı içerikten korunmaya yönelik prensip ve mekanizmaları düzenleyen tavsiye kararının maddelerinde, “Üye ülkeler, kullanıcıların istedikleri içerikleri seçmelerine imkan tanıyan, farklı filtreleme profilleri ve arama motorları geliştirilmesine destek olmalı. Filtreleme, kullanıcılar tarafından gönüllülük esasına göre uygulanmalı. Üye ülkeler, içerik ve servis sağlayıcıların, küçükler için zararlı içeriğe karşı, yaş doğrulama sistemleri, kişisel tanımlama kodları, şifreler gibi koşullu erişim mekanizmaları geliştirmelerini destekler” deniyor.
AVRUPA'DA POLİSİ BİLE VAR
Yalnızca Türkiye'de değil tüm dünya çapında siber suçlar, yasadışı içerik ve kanuna aykırı internetten yüklemeyle nasıl başa çıkılacağı konusunda tartışmalar sürüyor. Ancak yasama süreçlerinin yavaş işlemesi, yasa koyucuların temel haklar ve internet güvenliği konularında bir uzlaşıya varmalarını engelliyor. Avrupa'da da bu konuda atılan adımlar çerçevesinde Eylül 2005'te “Avrupa Ağ ve Bilgi Güvenliği Ajansı (ENISA) faaliyete başladı. Mayıs 2007'de çevrim içi terörizmi gözlemlemek için Avrupa Polis Ofisi (Europol) tarafından “interneti kontrol et” isimli güvenlik portalı kuruldu. 2010'da Komisyon çevrim içi çocuk grafisini filtreleyecek öneriyi masaya koydu. Önerilen yeni kurallarla internette çocuk grafisi yayınlayan sitelere yasak getiriliyor. Almanya çocuk grafisini toptan yasaklamanın, içeriği filtrelemekten daha mantıklı olduğu görüşünde. Avrupa'daki denetim siyasi faaliyetleri de kapsıyor. 2007 yılında kurulan Lahey'deki “Avrupa Polis Ofisi” İslam propagandası ile ilgili verileri bir havuzda topluyor. İnternet üzerinden olanlar da dahil radikalleşmeyi hedef alan yeni önlemler paketi 2011'de öneri olarak sunulacak.
ERTUĞRUL CESUR / YENİ AKİT
